Honorius Episcopus etc. venerabili fratri... Strigoniensi Archiepiscopo salutem etc. Ne si secus vineam Domini nostre cure commissam positas undique solicitudines redigere neglexerimus ad culturam, et propagare in eis propagines, que flores odoris et fructum afferant honestatis, possimus merito de torpore seu desidia reprehendi: licet undecima sit hora, operarios tamen in ipsas proponimus destinare, qui sarculo predicacionis ex circummadiacentibus nationibus vitiorum spinas evellentes et vepres, et extendentes in easdem palmites fidei compluentesque illas aquis, que transeunt inter medium montium, ipsas florere faciant et virtutum germina germinare: ac sic effundente Domino spiritum de excelso in solitudine iudicium, quo se cum Deo et corem Deo, ne ab eo iudicetur, dividicus habitet, fiatque nationum desertum in Chermel in 164vere circumcisionis scientiam veniendo: et postquam intraverit gentium plenitudo, tandem reconciliatinos iustitia sedeat in Chermel in Israelitico populo, qui nunc reputatur in saltu. Verum cum multi per Dei gratiam ad hoc opus idonei latitent intra Ecclesiam otio contemplationis, vacantes amplexibus infecunde Rachelis, videntes tamen subtilius inherendo, qui se in cultura Dominice vinee non urarunt hactenus exercere, Lye fecunde, sed lyppe, quasi connubium aspernando: ipsos per te ac alios Ecclesiarum Prelatos, ne cum tota die circa propagationem ac dilationem vinee Dominice steterint otiosi, quod nemo eos conduxerit, valeant excusari, duximus excitandos, ut et in hac undecima hora conducti mandragores Lye ingrediantur cubiculum, et vineam Domini studeant propagare, laboraturi quasi brevi hore spatio in eadem, et diurni denarii pretium recepturi. Quocirca fraternitati tue per Apostolica scripta mandamus, quatenus in provincia tua quatuor viros opinionis sincere ac litterature probate, vel tres seu saltem duos, cuiuscunque religionis, vel ordinis, et Cisterciensis presertim, cuis Dominus benedixit a mari usque ad mare ipsius extendendo palmites, eligas, qui super nitentes asinos ascendentes, habentesque vitam in patientia et mortem in desiderio, sponte velint animas suas offerre discrimini, ac benedicere Domino parati pro ipsius nomine, si opus fuerit, martyrium sustinere, ac ipsos usque ad festum Beati Martini ad presentiam nostram transmittas, secundum circumspectionis Apostolice providentiam una cum ilis, quos de provinciis aliis ad nos mandamus transmitti, ad solitudinem diversarum gentium destinandos, ut in eis fungentes legatione pro Christo reconciliari obsecrent illas Deo, quasi per ipsos Domino exhortante, ac tamquam cives Apostolorum et domestici Dei, easdem verbo doctrine illuminent, pacem gentibus tribuendo, ac cum exultatione ad nos seu ad Dominum potius revertentes iusticie manipulos referant, et ab eodem vite senatum recipiant sanguine proprio laureati. Quod si forsan Prelati eorum, voluntati eorum presumpserint obviari, presumptionem eorum monitione premissa per censuram ecclesiasticam, appellatione remota, compescas. Datum Laterani. stb.

165Scriptum est in e. m. Colocensi Archiepiscopo, et in singulis terris et provinciis et Regnis Archiepiscopis etc.

(III. Honorius pápa Regestáiból Theiner id. m, I. köt. 27. l.)