111. III. Honorius pápa II. Endre királyt uj keresztháborúra buzdítja. 1223.

Honorius Episcopus etc. karissimo in Christo filio... IllustriRegi Ungarie salutem etc. Iustus Dominus in omnibus viis suis, qui unicuiquepro meritis condigna retributione respondet, circa negotium terre Sancte spempopuli christiani fovit aliquando prosperis, et interdum debilitaveritadversis. O quantum christicolis videbatur arridere prosperitas! O quantumilluxisse credebatur fidelibus felicis aurora successuum, quandocrucesignatorum exercitu Egyptum aggrediens, post turrim captam, post transitumfluminis, post hostes exterritos in adversariorum stationibus castra fixit, etDamiatam, que robur censebatur Egypti, duris obsidionis angustiis coartavit!Res quidem agebatur miraculi, cum Dominus, qui clegit infirma mundi, utconfunderet fortia, civitatem expugnationi difficilem eo tempore tradiditgerentibus bellum eius, quo invaluerat multum partis adverse potentia, etabreviatus erat non modicum nostrorum numerus bellatorum. Habebat autem in hiisuniversitas christiana, unde pretenderet quasi certe spei fiduciam in futurum:verum succedentibus prosperis victores obliti nomen Domini post triumphum datovirtutibus libello repudii sic contraxere cum vitiis, quod detrahebatur fidei,ubi convertendi fuerant infideles, et maior erat peccatorum commisso, ubi maiorremissio sperabatur. Quapropter provocatus Dominus dexteram in sinistram, etgratiam mutavit in iram, citharam nobis vertit in luctum, et gaudium transtulitin merorem, cum, nostris in manu hostili conclusis et perdita Damiata, brevidierum numero sic exinaniti fuerunt temporis longi labores, quod non solumblasphemorum iniuriis nomen est expostium Christianum, verum etiam quo adaliquos, qui aliquando communicaverant fidei contemptui, datus est ipseChristus: unde facta est durior post prosperitatem adversitas, et eo minushabuit consolationis afflictio, quo minus argumenta prosperitatis preterite,subsecute 197iacturepati poterant coniecturam. Sed licet iniquitates nostre quandocunqoe diviserintinter nos et Deum nostrum, non est tamen aggravata eius auris, ut non exaudiat,nec abbreviata manus eius, ut salvare non possit. Misericordiam quippe noncontinebit in ira, quin saltem propter nomen suum, ne ulterius blasphemetar ingentibus, potenter exurgens iudicet causam suam et exaltans humilem in salutem,iniquos abigat, et consternat elatos. Ecce ipsius inspiratione, ut firmitercredimus, karissimus in Christo filius noster Fridericus Illustris RomanorumImperator semper Augustus et Rex Sicilie, omissis multis arduisque negotiis,quorum onus honorem Imperialis Celsitudinis sequebatur, venit ad nos inCampaniam, nobiscum de predicte terre subsidio tractaturus; ibique presentibusvenerabili fratre nostro... Patriarcha et carissimo in Christo filio nostroJohanne Illustri Rege Jerosolimitano,... Beethlemitano Episcopo,... MagistroHospitalis,... Preceptore Templi et... Magistro Domus Theutonicorum, ac aliis, quosad tractatus huiusmodi (e) diversis mundi partibus vidimus adhibendos, singulis,que natura negotii requirebat, diligenti meditatione pensatis, idem Imperatorad nostrum beneplacitum et consilium predictorum transfretandi termino in festoBeati Johannis Baptiste post biennium proximo secuturo prompta voluntatesuscepit, corporale super hoc exhibens spontaneus iuramentum. Denique, ut ad idplenius suum manifestaret affectum et plus fidei daretur negotio, ac omninosuspitionis contrarie scrupulus tolleretur, ad instantiam Patriarche predictiet aliorum orientalium in nostra et fratrum nostrorum presentia et multitudinishominum, qui ad colloquium venerant, se ducturum in uxorem legitimam filiamRegis eiusdem iurisiurandi religione firmavit. Sane probabili presumptionetenemus, quod a Domino factum est istud, ut votis fidelium optate rei successusexolvat, quod preconcepte spei preludia promiserunt, ad sui restaurationemnegotii tuum et aliorum Regum ac Principum animo ipse filius Summi Regisaccendet, quid de secreto patris in publicum egressus ad servos, ad imadescendit, ut subditis ad summa pararet ascensum: sub testa nostre mortalitatisfigulus in terris visus et cum hominibus conversatus, tuum procul dubio expetitet expectat auxilium causa Christi et probatam domus tue potentiam 193desideratterra Sancta. Numquid non habuit de iuventutis tue primitiis, et de maiorisetatis reliquiis, quasi de vite decima non habebit. O quantum acrescereteiusdem terre subsidio, si de propagat devotione patris in filios per unum exipsis subvenires in tante necessitatis articulo Crucifixo! O quam maginfice adsuccursum Ungaria inimicis Crucis terribilis se pararet, ut mittenti placeretet misso. Absit, ut in peculari bello, Dei filii gens tibi subiecta soluatmilitie cingulum, arma relinquat rubigini, animum neget victorie, cum coronanon desit victoribus per gratiam et meritum in presenti, per gloriam et premiumin futuro. Hinc est, quod excellentiam tuam affectuose rogamus, et a teinstanter exposcimus, obscecrantes per Patrem et Filium et Spiritum Sanctum,per Sanguinem Jesu Christi, ut exurgas in adiutorium Christi tui, qui quodammodo in se prodigus et parcus in servis, temporali morte se tradidit, ut te afaucibus mortis eriperet sempiterne. Exurgas et liberes terram illam, in quasalutem humani generis operatus est personaliter ipse Salvator. Exurgas adcontricionem nationis prave atque perverse, que ubi sit Deus Christianorumimproperat, et multis insultat opprobriis nomini Christiano. Et quidem illatassubditis tuis offensas ulcisceris, et Dei tui non vindicabis iniurias tamatroces? Ad hereditates tuorum manus invasorum extendi non pateris, et patierishereditatis Dominice tanto tempore detentores? Ne igitur in Deo periculosedissimules, quod iuste non tolerares in homine, pungat cor tuum tui contumeliacreatoris, accendat te zelus fidei Christiane, ut sic iu forti manu et extendobrachio terre memorate subvenias, quod insinuato nobis subventionis tueproposito ante faciem aliorum te fructuose ponamus exemplar, in tuis laudibusgloriantes, tibique accrescat cumulus meritorum, non solum ex hiis, que fecerisper teipsum, sed ex aliis etiam, que facti tui similitudine subsequantur. DatumLaterani.

In e. m. scriptum est aliis Regibus, quibusdam verbis mutandiscompetenter mutatis.

(III.Honorius pápa Regestáiból Theiner id. m. I. k. 40. l.)