Gregorius Episcopus etc. carissimo in Christo filio Bele Illustri Regi Ungarie salutem etc. Ut te clare memorie progenitorum tuorum verum ostenderes successorem, ipsorum inherens vestigiis, eis in timore Divini nominis et amore ac Ecclesie devotione deberes succedere, ipsamque totis viribus honorare: quia sic faciens prosperis Deo propitio successibus abundares, et propter inevitalem vite exitum temporale Regnum commutaret felici commercio in eternum. Sed quod non absque turbatione mentis adivimus et stupore, Celsitudo Regia in offensam Divinam, Ecclesie Romane contemptum, et non solum fame, sed et salutis proprie lesionem contra eorundem progenitorum tuorum consuetudinem, qui tanquam Reges Catholici et Principes Christiani Apostolicam Sedem, omnes Ecclesias, personas ecclesiasticas et viros religiosos pio semper et prompto venerabantur affectu, manus suas ad Ecclesiarum et religiosorum locorum gravamen extendit, nos spe, quam de ipsa concepimus, defraudando; ex quo tanto tibi timemus amplius, et pro te etiam specialius conturbamur, quanto qui Deum persequitur in ministris, gravius se offendit, quam illos, quos persequitur propter Deum. Grauem siquidem dilectorum filiorum... Egrensis et aliorum Abbatum Cisterciensis Ordinis,... Hospitalis quoque Jerosolimitani,... Militie Templi,... Sancti Lazari et... Sancti Sansoni in Ungaria Magistrorum et fratrum recepimus questionem, quod cum inclite recordationis Aimericus, et Andreas pater tuus Ungarie ac Sclavonie Reges, et alii Christi fideles per Regnum Ungarie et Sclavoniam constituti quosdam redditus, terras, possessiones et res alias pietatis intuitu eorum Ecclesiis et domibus contulissent, tu eorum oblitus memorie recolende, ipsorum vestigia non deserenda relinquens, eos predictis omnibus pro tue voluntatis arbitrio spoliasti, non absque Divine iniuria Maiestatis, que quod uni ex minimis 38suis fit, sibi reputans esse factum, honoratur et spernitur in ministris; quibus potius non solum collata servare, verum etiam teneris erogare de tuis, ut condigna retributione respondeas bonorum omnium largitori pro omnibus, que tribuit ipse tibi; presertim cum in compositione, que mediante venerabili fratre nostro... Episcopo Penestrino, tunc Apostolice Sedis Legato inter Ecclesiam Ungaricam et iam dictum patrem tuum super dampnis eidem Ecclesie irrogatis amicabiliter intervenit, tu ipse promisisse dicaris iuramento prestito, quod contra Ecclesiarum priuilegia et libertatem ecclesiasticam de cetero non venires. Quia vero qui multum diligit multum timet, et ubi dolor ibi manus, ex illo specialis et singularis sinceritatis affectu, quo predictos progenitores tuos ac te ipsum, et Regnum Ungarie Apostolica Sedes et nos ipsi in Christi fuimus visceribus amplexati, ad quorum exaltationem, quam non alienam sed propriam reputavimus, quantum cum nostra potuimus, laboravimus honestate, tibi tanquam specialis Ecclesie filio non possumus non timere; cum excessus huiusmodi detestabilis et enormis, etsi gravis sit admodum in se ipso, tamen gravius est exemplum; quia delinquentibus qui precedunt facile corruunt qui sequuntur, et digni tot mortibus sunt qui presunt, quot ad subditos suos perditionis exempla transmittunt. Ne igitur tibi, quem de corde puro et conscientia bona diligimus, simus perditionis occasi, et nobis etiam causa mortis, si ad correctionem tuam ex officii nostri debito non pro viribus laboramus, quin potius periculum nostrum tuamque perniciem vitare volentes, Celsitudinem Regiam rogamus, monemus et hortamur in Domino, ac in remissionem tibi iniungimus peccatorum, quatenus restituas sine difficultate qualibet sic ablata, et de perceptis inde fructibus et illatis dampnis satisfacias competenter; ita quod exinde Deum tibi propitium statuas, non offensum; ut cum venerabilis frater noster... Geuriensis Episcopus ad nos accesserit, qui ex parte tua dicitur ad Sedem Apostolicam destinandus, quanto nos et fratres nostri de offensa premissa sumus gravius conturbati, tanto de satisfactione secuta iocundius gratulemur. Alioquin, quantumcunque tenerius te amemus, quia non est deferendum homini contra Deum, nec possimus tantam Dei iniuriam conniventibus oculis 39pertransire, super hoc iuxta officii nostri debitum, actore Domino procedemus. Datum Viterbii XVII. ka. Februarii (Pontificatus nostri) anno nono.
(IX. Gergely pápa Regestáiból Theiner id. m. I. k. 142. l.)