Gregorius Episcopus seruus seruorum Dei dilectis filiis F. Abbati Scotorum in Wienna, Ch. Preposito et F. Decano de Newinburch Patauiensis Diocesis salutem et Apostolicam benedictionem. Ex parte dilectorum filiorum E. Abbatis et Conuentus Monasterii Sancte Crucis Cisterciensis Ordinis nobis est oblata querimonia, quod Wernherus miles Waciensis Diocesis quoddam predium, quod dicitur Pomgarten, quod quondam Cunradus de Altah miles eidem Monasterio pia liberalitate donauit, contra iusticiam detinet et eis restituere contradicit. Quocirca discrecioni uestre per Apostolica scripta mandamus, quatinus partibus conuocatis audiatis causam, et appellatione remota fine debito terminetis, facientes, que decreueritis, per censuram ecclesiasticam firmiter obseruari; testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio uel timore subtraxerint, per censuram eandem appellatione cessante cogatis ueritati testimonium peribere. Quodsi non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo uestrum ea nihilominus exequantur. Datum Perusii nonis Februarii Pontificatus nostri anno octauo.

114II. (Sine dato.)

In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti Amen. Nos Divina miseratione Abbas Scotorum in Wienna, Decanus Newinburgensis tercio coniudice nostro Preposito Newinburgensi suam absentiam iteratorie excusante et nobis uices suas committente, post citationem sollempniter et peremptorie factam super causa, que uertitur inter Abbatem de Sancta Cruce in Austria Patauiensis Diocesis et dominum W. de Ouen Waciensis Diocesis, auctoritate Apostolica delegati in die Sancti Martini in Ecclesia Tristamkirchen consedimus. Apparuerunt itaque coram nobis duo uiri excusantes dominum W. super absentia, dicentes, eum propter nimiam infirmitatem ad iudicium uenire non potuisse. E contra petebat Abbas Sancte Crucis predia in Pomgarten, que olim dominus Ch. de Altah bone memorie pro remedio anime sue monasterio Sancte Crucis benigne contulerat, et idem W. sibi iniuste uendicauerat, ex beneficio iuris et iusticie restitui. Cum autem ex parte iam dicti W. legitimus non appareret procurator et defensor, et propter hoc idem contumax esset iudicandus et pena conumacie sibi fuisset infligenda, nos tamen de canonica benignitate sibi pepercimus et alium diem, proximam feriam secundam post Letare Jerusalem, in eodem loco scilicet Tristamchirchen sibi prefiximus. Ad hunc itaque diem cum uenissemus, et Abbas Sancte Crucis iterum coram nobis sibi iusticiam exhiberi cum instancia postularet, iterum duo uiri ex parte dicti W. comparuerunt, qui easdem causas absentie, sicut prius fecerant, pretendebant. Licet autem Abbas tunc a nobis in possessionem causa rei seruande fuisset mittendus, nos tamen tercium diem et ulteriores inducias partibus sub hac forma assignauimus, ut scilicet ad proximum festum Vincula Sancti Petri in Haimburch per se uel procuratorem idoneum ueniret super eadem causa finaliter responsurus.

III. (Sine dato.)

Hic est libellus conuentionalis.

Petit Abbas Sancte Crucis nomine sui Monasterii predia illa sita in Pomgarten, que olim dominus Ch. de Altah in fine uite sue contulit Monasterio Sancte Crucis, a domino Wernhero de Ouen ad ius et proprietatem ecclesie sue restitui, coram uobis iudicibus delegatis a Curia Romana offerendo 115probationes, quod hec predia ad monasterium Sancte Crucis pertinere debeant, et quod dictus W. ea iniuste detineat.

IV. (Sine dato.)

F. miseratione Diuina Abbas Scotorum in Wienna, Ch. Prepositus Newinburgensis et eiusdem Ecclesie Decanus domino W. de Ouen uiro prouido et honesto salutem et oraciones in Domino. Meminisse uolumus dilectionem uestram, quod super querimoniam venerabilis Abbatis de Sancta Cruce de quibusdam prediis in Pomgarten, scilicet XIIII mansis et aliis agris, pascuis, piscationibus, que ipse ad suum monasterium asserit pertinere titulo legationis bone memorie domini Ch. quondam de Altah, qui est humatus ibidem, ac uos indebite occupasse, iudices a Sede Apostolica constituti uos nuper citaneramus. Verum quia pro infirmitate uestra dilectioni uestre parcimus, quantum possumus, eundem terminum usque in diem Sancti Martini duximus prolongandum, iterum uos peremptorie citantes et districte mandantes, quatinus ipso die coram nobis compareatis in Drist, quod teutonice Tristamchirchen uocatur, super eadem causa finaliter responsuri. Scire etiam debetis, quod predictus Abbas a nobis instanter petiuit, ut testes senes, ualitudinarios et alios, de quorum morte timet, et absentia diuturna ibidem exigente necessitate et pro Ecclesie sue uitando periculo recipiamus. Quod ideo uobis denunciamus, quia presens esse debetis, et copia uobis dabitur inpugnandi et excipiendi contra huiusmodi testimonia.

Hic est libellus conuentionalis.

Ego Abbas Sancte Crucis peto coram uobis iudicibus a Curia Romana delegatis, scilicet Abbate Scotorum in Wienna, Preposito Newinburgensi et eiusdem Ecclesie Decano pro me et Conuentu meo predium in Pomgarten XIIII mansorum cum aliis eius pertinenciis, scilicet agris, pascuis, piscationibus, que dominus Ch. de Altah bone memorie quondam Ecclesie nostre contulit pro salute anime sue, et uos Wernhere de Ouen contra iusticiam occupastis, nam, cum ea aliquanto tempore possedissemus, iniuste fuimus expulsi.

V. (Sine dato.)

F. Dei gracia venerabili Abbati Scotorum in Wienna et F. Decano de Newinburch Ch. Newinburgensis Prepositus fraternam in Christo dilectionem cum oracionibus in Domino. 116Iniunctum erat nobis ex parte domini Pape quedam causa determinanda, que uertitur inter dominum Abbatem de Sancta Cruce et dominum W. de Ouen, et indixeramus diem peremptorium proxima feria secunda post Letare Jerusalem, ad quam uenire non potuimus inpediti legitima causa. Incipiatis ergo causam determinare, prout Spiritus Sanctus uobis inspirauerit.

VI. (1236. Heimburg Augustus. 1-jén.)

In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti Amen. Anno ab Incarnatione Domini M°CC°XXX°VI°. indictione nona kalendis Augusti, hora dici tercia in Ecclesia Sancti Jacobi Haimburch in foro audita missa nos Diuina miseratione Abbas Scotorum in Wienna et Decanus Newinburgensis iudices delegati a Curia Romana, receptis litteris et perlectis, quas tercius coniudex noster, Prepositus Newinburgensis, nobis excusando absentiam suam et uices suas nobis committendo transmisit, ad iudicandum consedimus super causa, que ueritur inter Abbatem de Sancta Cruce et dominum Wernherum de Ouen super quibusdam prediis, qui sunt sita Pomgarten. Exhibitum fuit itaque nobis autenticum domini Pape hunc habens tenorem.

(Következik az I. alatti pápai bulla.)

Post hec petebat Abbas Sancte Crucis, ut causam iam diu prolongatam debito prosequeremur. Nobis autem expectantibus partem aduersam, cum non uenisset, nec spes esset de aduentu eius, post multiplices inducias, quas ei dederamus, quia uenire non curabat, nec procuratorem misit, predictus W. de Ouen propter contumaciam condempnatus est a nobis sub hac forma.

VII. (1236. Augustus 1-jén.)

In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti Amen. Nos iudices delegati condempnamus Wernherum de Ouen in expensis Abbatis Sancte Crucis propter contumaciam, et possessionem causa rei seruande adiudicauimus ei mittendo ipsum in corporalem possessionem et defendendo inductum per censuram ecclesiasticam, ita ut quando reus idem W. infra annum uenerit et cautionem de stando iuri prestiterit et expensas, que facte sunt in litem, cum taxatione et iuramento declaratas 117restituerit, recuperet possessionem; alioquin pos annum Abbas efficietur uerus possessor.

VIII. (1236. Augustus 1-jén.)

Post hec iterum petebat Abbas de Sancta Cruce, fieri publicationem testium sub hac forma.

Ego Abbas de Sancta Cruce peto sub religione iuramenti sine fraude et dolo rationabili de causa; timei enim, periculum Ecclesie mee propter nimiam moram et diuturnitatem temporis in protractione controuersie huius imminere. Vnde, ne probationis copia michi fortuitis casibus subtrahatur, suppliciter peto, ut testes senes, ualitudinarii, de quorum morte et absentia timeo diuturna, ante litem contestatam a uobis recipiantur.

IX. (1236. August. 1-jén.)

Hec est interlocutoria iudicum.

In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti Amen. Nos iudices delegati interloquimur, petitionem Abbatis de Sancta Cruce rationabilem esse et ideo admittendam. Vnde testes suos senes, ualitudinarios, per quorum mortem timet sibi preiudicium generari, duximus esse audiendos, ita duntaxat, ut ante publicationem testium denuntiatio fiat ad domum iam dicti W., ut uel ueniat uel responsales mittat ad productionem testium. Hac autem denuntiatione facta, siue ueniat siue non ueniat, nos testes nichillominus audiemus et in scriptis fideliter redacta et sigilli nostris clausa usque ad tempus a iure definitum reseruabimus.

X. (Sine dato.)

Reuerendissimo in Christo F. Abbati Scotorum in Wienna, Ch. Newinburgensis Prepositus salutem et fraternam in Domino caritatem. Commissam uobiscum a Sede Apostolica causam habuimus, que uertitur inter Abbatem Sancte Crucis et dominum W. de Ouen, cui discutiende interesse non possumus, tum quod condelegatus nobis est Decanus noster, et necesse est alterum ex nobis semper adesse et preesse conuentui, tum quod propter malum statum terre oportet, ut caveamus honori nostor studiosius et persone. Vicem ergo nostram et auctoritem Decano nostro plene comittimus, dictis de causis dirimende liti non audentes personaliter interesse.

118XI. (? 1236. Augustus 1-jén.)

Viro illustri et discreto domino W. de Arnstain nobili ministeriali F. Diuina miseratione Abbas Scotorum in Wienna, et F. Decanus Newinburgensis oraciones et salutem in Domino. Nouerit benignitas uestra, quod nos iudices delegati a Curia Pomana super causa, que uertitur inter Abbatem Sancte Crucis et dominum W. de Ouen super quibusdam prediis in Pomgarten, propter nimiam contumaciam, et Apostolice Sedis contemptum eundem W. contempnauimus et possessionem eorundem prediorum Abbati adiudicauimus. Cum ergo sine effectu parui reputetur momenti, nos de uirtutis uestre constantia presumentes uobis auctoritate Apostolica districte precipimus et in remissionem peccatorum uestrorum iniugimus, ut ipsum Abbatem in possessionem rerum petitarum inducere et inductum uiriliter defendere non obmittatis. Nos enim rebelles et resistentes tenemur auctoritate Apostolica per censuram ecclesiasticam cohercere.

XII. (Sine dato.)

Venerabili plebano domino E. in Lovkse F. Diuina miseratione Abbas Scotorum in Wienna et F. Decanus Newinburgensis orationes et salutem in Domino. Nosse uolumus discretionem uestram, quod nos ex Apostolica delegatione super causa, que uertitur inter Abbatem de Sancta Cruce et dominum W. de Ouen super quibusdam prediis in Pomgarten, eundem W. nimis contumacem, rebellem et inobedientem iusticia dictante per sententiam condempnauimus et possessionem rerum petitarum Abbati adiudicauimus. Verum quia nichil ualet adiudicare, nisi sententiam cum effectu corporali possessio comitetur, dilectionem uestram monemus et auctoritate nobis iniuncta districte precipimus, ut sententiam a nobis latam executioni mandetis, Abbatem in possessionem rerum, de quibus questio uertitur, inducendo et defendendo inductum, resistentes, contumaces auctoritate apostolica excomunicetis effectum sentencie intendentes.

XIII. (Sine dato.)

Venerabili in Christo patri ac domino Waciensi Episcopo F. Scotorum Abbas in Wienna et Ch. Newinburgensis Prepositus et F. eiusdem loci Decanus iudices a Sede Apostolica delegati salutem et orationes in Domino. Commissam 119accepimus a Sede Apostolica causam, que uertitur inter dominum Abbatem Sancte Crucis in Austria et dominum W. de Pest uestre Diocesis Super quodam predio in Pomgarten, et prefixis diebus legitimis et citatis partibus litem dirimere uolebamus. Ad primam diem litteras misit excusatorias dictus W., sed nos ad instanciam domini Abbatis secundam et terciam diem statuimus, nec citatus uenit aduersarius, nec in die peremptoria uel responsalem misit uel litteras excusatorias. Nos uero procedentes secundum formam iudiciariam dominum W. pro contumacia excomunicantes possessionem, de qua fuit controuersia, domino abbati adiudicauimus, ipsum in possessionem mittentes causa rei serande. Sed dictus W. per amicos suos dominum Abbatem intrare possesionem prohibuit iuolenter. Auctoritate igitur qua fungimur a Sede Apostolica mandantes uobis precipimus, ut sepedictum W. denunciantes excomunicatum ab inquietudine domini Abbatis et rerum suarum per censuram ecclesiasticam arceatis.

XIV. (Sine dato.)

F. miseracione Diuina Abbas Scotorum in Wienna, et Ch. Prepositus Nexinburgensis et eiusdem Ecclesie Decanus domino W. de Ouen uiro prouido et honesto salutem et oraciones in domino. Meminisse uolumus dilectionem uestram, quod super querimonia venerabilis Abbatis et Conuentus de Sancta Cruce de quibusdam prediis in Pomgarten, que ipse asserit ad suum monasterium pertinere ac uos indebite occupasse, iudices a Sede Apostolica constituti uos nuper citaueramus. Verum, quia per latorem illis citationis uos grauiter intelleximus infirmari, simulque turbationes Ungarice, Tevtoniceque terre considerantes, que uos legitime excusare ualerent, eundem terminum dilectioni uestre parcentes duximus prolongandum, iterum uos peremptorie citantes et districte mandantes, quatinus coram nobis compareatis in Drist, quod lingua tevtonica Tristamschirchen uocatur, super eadem causa finaliter responsuri. Scire etiam debetis, quod predictus Abbas a nobis instanter petiuit, ut testes senes, ualitudinarios et alios, de quorum morte timet et absentia diuturna, ibidem exigente necessitate et pro Ecclesie sue iutando periculo in vigilia Symonis et Jude, quem diem peremptorium esse decernimus, recipiamus. Quod ideo uobis denuntiamus, quia presens 120esse debetis et copia uobis dabitur inpugnandi et excipiendi contra huiusmodi testimonia.

XV. (Sine dato.)

Dilectissimo amico suo domino W. illustri ministeriali de Arnstein F. Diuina miseratione Abbas Scotorum Wienne et Ch. Prepositus Newinburgensis deuotas oraciones cum obsequio. Innotescat nobilitati uestre, quod nos iudices delegati a domino Papa propter contumaciam W. de Ouen Abbatem Sancte Crucis uerum possessorem constituimus in prediis illis Pomgarten, que dominus Ch. de Altah eidem Ecclesie donauit. Vnde auctoritate Apostolica uobis mandamus et in remissionem peccatorum uestrorum iniungimus, ut Abbatem Sancte Crucis in possessionem prediorum illorum inducatis et inductum uiriliter defendatis.

XVI. (1237. circa Novembrem.)

F. Diuina miseracione Abbas Scotorum Wienne et Ch. Prepositus Newinburgensis Patauiensis Diocesis Domino W. militi de Ouen Waciensis Diocesis salutem in Domino. Quia causam, que uertitur inter Abbatem Sancte Crucis et uos ex altera parte cum Decano Newinburgensi, de cuius uobis constitit necessitatis absentia, a Romana Curia suscepimus terminandam, et uos sepius citati a nobis nostrum spreuistis mandatum, Abbas in possessionem prediorum Pomgarten, de quibus questio uertitur, primo a nobis induci obtinuit. Nunc uero elapso anno crescente culpa et uestra contumacia constitutus est a nobis uerus possessor, et reseruata est uobis de nostro beneficio questio proprietatis. Propter quod mandamus uobis sub pena excommunicationis, ne Abbatem uel Monasterium Sancte Crucis super prediis illis in Pomgarten, que dominus Ch. de Altah illi Ecclesie contulit, inquietare ullatenus presumatis, alioquin contemptum et contumaciam uestram digna animaduersione cohercebimus.

XVII. (Sine dato.)

Reuerendo in Christo patri ac domino suo M. venerabili Episcopo Waciensi F. Dei gracia Abbas Scotorum Wienne et Ch. Prepositus Nexinburgensis deuotas oraciones cum dilectione filiali Nouerit Sanctitas uestra, quod nos iudices delegati a Curia romana super causa, que uertitur inter Abbatem Sancte Crucis Pattauiensis Diocesis et W. militem de 121Ouen, fequenter ipsum citauimus, sed ipse citatione et citationibus contemptis nec uenit nec misit responsalem. Ad instanciam igitur Abbatis postulante, sibi fieri iudicium et iusticiam, kalendis Augusti preterito anno diem finalem prefiximus. Cumque idem W. nec ueniret nec mitteret procuratorem, imo nostrum contempneret et domini Pape mandatum, ipsum contumacem iudicauimus et possessionem causa rei seruande Abbati adiudicauimus. Verum, quia elapso anno propter contumaciam eiusdem W. Abbas ex secundo decreto a nobis constitutus est uerus possessor, auctoritate nobis iniuncta salua uestri reuerentia uobis districte precipimus, ut ipsum a grauamine domus Monasterii Sancte Crucis moneatis diligentius abstinere, et illa predia, que Ch. de Altah Ecclesie Sancte Crucis pie contulit, restituere per censuram ecclesiasticam compellatis. Reseruata enim sibi questione proprietatis ipse Abbas est uerus possessor. Propter quod sentenciam auctoritate Apostolica latam per uos uolumus executionem (így) mandari, et eundem W., nisi resipuerit, digna animaduersione puniri. Sciatis etiam, quod tercius coniudex noster, scilicet Decanus Newinburgensis, interesse huic cause non potuit, et quod de sua ex necessitate absentia nobis plene constitit.

XVIII. (Sine dato.)

F. Diuina miseratione Abbas Scotorum Wienne et Ch. Prepositus Newinburgensis dilecto in Christo fratri venerabili Plebano in Ouen oracione et fraternam in Domino dilectionem. Auctoritate nobis iniuncta a domino Papa uobis districte precipimus, et dominum W. miltem plebesanum uestrum diligentius ammoneatis, ut Monasterium Sancte Crucis predia illa, que Chunradus de Altah in Pomgarten in Austria illi Ecclesie contulit, quiete possidere permittat. Quodsi contumax sicut hactenus extiterit et uestris et nostris monitis contradixerit, mandamus uobis, ut in ipsum excommunicationis sententiam fulminetis et ab omnibus Christi fidelibus euitari destrictius precipiatis; alioquin si mandatum nostrum non fueritis executurus (így) uos ab officio et beneficio suspendemus.

XIX. ( Bécs. 1237. December 4-kén.)

Anno ab Incarnatione Domini M°CC°XXX°VII°. II. nonas Decembris. Nos Diuina miseratione Abbas Scotorum Wienne et Ch. Prepositus Newinburgensis de Consensu et uoluntate 122Decani Newinburgensis nostri coniudicis absentin iudices delegati a Curia Romana super causa, que uertitur inter monasterium Sancte Crucis Patauiensis Diocesis et Wernherum de Ouen Waciensis Diocesis super quibusdam possessionibus in Pomgarten in capitulo Scotorum in Wienna hora diei tercia ad iudicandum consedimus. Petebat itaque Abbas Sancte Crucis, sicut prius pecierat, ut testes sui audirentur a nobis. Wernherus enim de Ouen tanto tempore causam, que uertitur inter eos super prediis in Pomgarten, contumaciter se absentando protraxerat, quod propter mortem et absentiam diuturnam et tempestatem querrarum defectum testium et periculum sue Ecclesie timebat inminere; maxime cum ex secundo decreto post lapsum anni a nobis constitutus fuerit uerus possessor eorundem prediorum et W. sepius infra biennium citatus semper contempserit Apostolice Sedis mandatum, reseruata etiam sit a nobis eidem W. super isdem prediis questio proprietatis usque ad tempus a canonibus definitum. Nos igitur eius peticioni de iuris beneficio annuentes, in secreto audiuimus, examinauimus testes ab eo productos receptosacramento ab ipso Abbate, quod sine dolo desideraret fieri hanc testium productionem. Recepimus etiam iuramentum ab ipsis testibus, qui nec gracia, fauore, odio uel timore, sed pure et simpliciter secundum rei ueritatem testimonium perhibuerunt, et omnibus diligenter per interrogationes et responsiones circumstantiis indagatis attestationes clausimus et appositis sigillis nostris fecimus fideliter obseruari, ut tempore suo aperiantur; et liceat predicto W. obicere tam in personas quam in dicta testium.

XX. (Sine dato.)

F. miseratione Diuina Abbas Scotorum in Wienna et Ch. Prepositus Neunburgensis et Decanus eiusdem loci Plebano in Ouen salutem in eo, qui est uera salus. Delegata nobis auctoritate Sedis Apostolice causa, que uertitur inter Abbatem et Conuentum Sancte Crucis ex una parte et dominum Wernherum de Oven ex altera, cum partibus ad iudicium euocatis se dominus W. per contumaciam absentasset, in contumacie penam excomunicationis sententiam protulimus in eundem, quam uobis auctoritate, qua fungebamur et adhuc fungimur, demandaueramus districtius exequendam, cuius executioni 123eo supersedistis pretextu, quod de mandato Sedis Apostolice super antedicto negotio nobis iniuncto uobis per rescriptum Apostolicum non fuerat facta fides. Eapropter huiusmodi scrupulum dubii de consciencie vestre medio eximentes, ipsum nostre iurisdictionis auctenticum discrecioni vestre duximus transmittendum, ut ex ipsius inspectione de iurisdictione nobis demandata cerciorari plenius ualeatis. Mandamus itaque uobis districtius auctoritate, qua fungimur, quatinus ex inspectione transmissi uobis auctentici de iniuncto nobis negotio facta fide discretioni uestre certitudine pleniori sine more dispendio fraudisque consilio latam a nobis excomunicationis sententiam in antedictum W. de Oven sollempniter publicetis, ipsumque, quoadusque iuri pariat, faciatis apcius ab omnibus euitari. Precipimus itaque uobis eadem auctoritate, quatinus ipsum originale uobis transmissum non cancellatum, non uiciatum, non abolitum et in prima figura, prout uobis exhibebitur, nobis remittere procuretis.

XXI. (? 1238.)

F. Dei gracia humilis Monasterii Sancte Marie Scotorum in Wienna, Prepositus et Decanus Niunburgensis iudices a Sede Apostolica delegati nobili uiro domino W. de Pest. Ad multimodam magastri H. scolastici de Pest, qui pro negotio uestro promouendo fideliter laborauit et aliorum amicorum uestrorum instantiam ad hoc sumus inclinati, quod sentencie excomunicationis, quam in uos uestris exigentibus meritis dictante iusticia promulgauimus, ad presens executionem differimus, ita quod predicte excomunicationis denunciatio usque ad quartam feriam in ebdomada Pentecosten conquiescat partis utriusque saluo iure. Predictam igitur quartam feriam uobis pro termino et locum in Hevnburch et parti aduerse prefigentes auctoritate qua fungimur precipiendo mandamus, quatinus tunc ibidem in ecclesia parrochiali per uos uel per procuratorem sufficienter instructum coram nobis compareatis, aduersariis uestris, uidelicet Abbati Sancte Crucis et suo conuentui satisfacturus et in causa, que nobis est delegata, responsurus, alioquin quantum de iure potuerimus procedemus. Noveritis insuper, quod amicus et affinis uester dominus Toschelo et dominus Syboto institor ad peticionem predicti 124H. procuratoris uestri pro uobis taliter fideiusserunt, ut, si ad predictum terminum et locum per uos uel per procuratorem sufficienter ad omnia instructum uos non curaueritis presentare, ipsi parti aduerse decem libras Wiennenses nomine pene soluere promisserunt, causa principali in statu pristino perdurante.

XXII. (Sine dato.)

F. Dei gracia humilis Abbas Monasterii Sancte Marie Scotorum in Wienna, Prepositus et Decanus Nivnburgensis iudices a Sede Apostolica delegati magistro A. Plebanno de Pest salutem et dileccionem. Onus, quod uobis auctoritate qua fungimur iniunxeramus exequendum, videlicet ut nobilem uirum dominum W. de Pest, quem suis exigentibus meritis et iusticia dictante uinculo excomunicationis innodavimus, deberetis excomunicatum publice nunciare, uolumus, ut ad presens conquiescat, quousque uideamus, si in quarta feria Pentecostes Heimburch in Ecclesia parrochiali, quem terminum et locum utrique parti prefiximus, idem per se vel saltim per procuratorem sufficienter ad omnia instructum curauerit comparere iusticie pariturus.

XXIII. (Sine dato.)

F. miseratione Diuina Abbas Scotorum in Wienna, et Ch. Prepositus et F. Diaconus Nivnburgensis W. nobili uiro de Pest. Prepedientibus discriminibus uiarum et turbationibus Austrie multimodis inualescentibus in termino, quem uobis et Abbati Sancte Crucis super causa, que inter uos uertitur, in Heimburch prefiximus uice fungentes Apostolica, personaliter adesse nequeuntes ipsum negotium ob grauitatem sui, licet de iuris possemus benefiicio, non tamen duximus alicui commitendum. Mandamus igitur, ut termino antefato prehabito secundum citationis nostre mandatum prestolemini, quod oportunitate huius exequendi negotii se prebente uobis secundum iuris exigentiam dirigemus. Cum autem consultum non sit, aliquem laqueis ansthematis, quod est eterne mortis dampnatio quoque in Ecclesia pena major non est, manere tamdiu innodatum, racioni consentaneum uideretur, ut compositione congruenti euitatis laboribus ac expensis ipsum negotium sopiretis, ut sic per consequens communioni Ecclesie mereremini reformari. Hec autem omnia iustis de causis facientes 125ipsum negotium uolumus inmotum in statu pristino permanere, ita quod ex huius prorogatione neutri parti preiudicium generetur.

XXIV. (? 1241.)

F. Dei gracia humilis Abbas Scotorum in Wienna, C. Prepositus et F. Decanus Nivnburgensis iudices a Sede Apostolica delegati nobili uiro domino W. de Pest. Cum propter generalem Austrie turbationem ac uiarum discrimina in causa, que inter uos et Abbatem et Conuentum Monasterii Sancte Crucis uertitur, sicut plenius intellexistis, quam ex delegatione Apostolica suscepimus terminandam, procedere non potuerimus, uobis direximus scripta nostra sub hac forma, ut eadem causa in statu eodem, in quo tunc erat, perdurante expectare a nobis citationem aliam deberetis. Verum quia per Dei graciam pessimus predicte terre status aliquantulum est in melius reformatus, nos mandatum Apostolicum negligere non audentes peremptorie uos citamus districtissime precipiendo, quatinus in proximo festo Calixti Pape, id est II°. Idus Octobris, Heimburch in ecclesia parrochiali conspectui nostro uos in propria persona uel per procuratorem sufficienter instructum presentare nullatenus omittatis, predicto Abbati et conuentui finaliter super suis querimoniis responsuros, alioquin quatinnus de iure potuerimus procederemus.

(Az eredeti után Weiss Urkunden des Stiftes Heiligen Kreutz, 297-307. ll. V. ö. a fenebb 23. sz. a közölt okmányt.)