A teljes cím:Garai Miklós nádor Szent-András Békés vármegyei birtokot, melyet a király jogtalanúl némely kúnoknak, Manalaki Imre fiainak, Ferencznek és Jakabnak adományozott, az új adományosok ellen Úzvásári László fia Jakab részéről indított perben, ki a birtokhoz való ősi jogát a tárgyalásnál felmutatott levelekkel igazolta, a felperesnek ítéli, s őt a váradi káptalan által a nevezett birtokba beiktattatja.
Visegrád, 1378. jun. 3.
Nos Nicolaus de Gara Regni Hungarie Palatinus et Judex Comanorum, Memorie commendantes tenore presencium significamus quibus expedit vniuersis, Quod cum Jacobus filius Ladizlai de wzuasary super facto donacionis cuiusdam possessionis Zenthandreas vocate, per regiam maiestatem Francisco filio Emerici de Manalak Comano facte, eidem domino nostro regi querimoniam porrexisset, Ipseque dominus noster rex eandem causam nostre, ac aliorum prelatorum et Baronum suorum deliberacioni commisisset, Tandem nos in vigilia festi Purificacionis beate virginis proxime preteritis (így), vnacum eisdem prelatis et Baronibus Judicantes commiseramus eo modo, vt ambe partes vniuersa earum litteralia Instrumenta, si que super ipsa possessione haberent confecta, in octauis diei medy xlme tunc venturis, sine crastinacione coram nobis exhibere tenerentur, Quibus visis Judicium et iusticiam facere valeremus inter partes in premissis Jure admittente. Tandem ipsis octauis diei medy xlme occurrentibus, prefatus Jacobus filius Ladizlai personaliter ab una, parte vero ex altera annotatus Franciscus Comanus similiter personaliter nostrum Judiciarium adeuntes conspectum, primo idem Franciscus Comanus pro premissis exhibere assumptis Instrumentis quasdam duas litteras, vnam dicti domini nostri Regis secreto suo sigillo consignatas et aliam Capituli ecclesie Agriensis ipsi domino nostro, Regi rescriptas, tenoremque litterarum regalium eidem Capitulo directarum verbaliter in se habentem nostro Judiciario examini curauit exhibere. In quarum prima videlicet ipsius domini nostri Regis littera secundo die festi Pentecosthes proxime preterito patenter emanata inter alia haberi videramus manifeste, quod ipse dominus noster rex propter fidelitates et seruicia Francisci et Jacobi filiorum Emerici fily Pauli de Munalaka Comanorum suorum et familiarium Cure (így) sue, quibus ydem sue maiestati studuissent complacere, quandam possessionem suam Zenthandreas vocatam prope villam suam Twr, iuxta fluuium Keres vocatum existentem, vacuam vt dixissent et habitatoribus destitutam, sue regie collacioni vt retulissent pertinentem, cum omnibus suis vtilitatibus et pertinencys vniuersis, sub suis veris metis et antiquis, eisdem Francisco et Jacobo ac per eos dicto Emerico patri, necnon Gregorio et Ladislao vterinis, demetrio filio Benedicti et Mychaeli filio Ladislai patruelibus fratribus eorum ipsorumque heredibus et posteritatibus vniuersis, si sue regie pertineret donacioni, dedisset donasset et contulisset, ad instar aliorum Comanorum suorum, possidendam tenendam pariter et habendam. In altera vero ut puta annotati Capituli agriensis littera sabbato proximo post festum beatorum Petri et Pauli apostolorum similiter proxime preteritum emanata conspexeramus inter alia haberi isto modo, Quod ipsum Capitulum Agriense mandatis dicti domini nostri regis obtemperare cupiens ut tenetur, cum Nicolao literato de Kech homine regio magistrum Johannem dictum Zechy socium et concanonicum ipsorum transmisisset pro testimonio ad infrascripta exsequenda, Qui demum ad ipsum Capitulum reuersi, eidem concorditer retulissent, quod ipsi feria tercia proxima post festum Natiuitatis beati Johannis Baptiste accessissent ad faciem dicte possessionis Zenthandreas, vicinis et commetaneis suis vniuersis legitime conuocatis et presentibus, prescriptam possessionem Zenthandreas dictis Emerico filio Pauli et filys eiusdem sub premisse regie donacionis titulo statuissent perpetuo possidendam nemine penitus contradictore apparente. In contrarium vero premissorum annotatus Jacobus filius Ladislai, in huius declaracionem, vt prescripta possessio Zenthandreas vocata sua existeret hereditaria, quasdam tres litteras, vnam Capituli ecclesie Orodyensis et aliam viri magnfici domini Nicolai Konth, terciam vero magnifici principis domini Ladislai ducis Opulye, olym similiter regni Hungarie palatinorum, affirmatorias nostrum produxerat in conspectum, Quarum vnius videlicet annotati Capituli Orodyensis littere tenor per omnia esset talis: Excellentissimo domino suo Karolo dei gracia Illustri regi Hungarie Capitulum Orodyensis ecclesie oraciones in domino debitas et deuotas, litteras Comitis Pauli Judicis Curie vestre noueritis nos recepisse in hec verba: Discretis viris amicis suis Capitulo Orodyensi, Comes Paulus Judex Curie domini regis amiciciam paratam debito cum honore, vestre amicicie presencium serie cupimus declarare, quod Marcellus filius xpofori et Stephanus de Zechen iuxta continenciam priorum litterarum in octauis beati Martini confessoris ad nostram accedentes presenciam, contra Ladizlaum fratrem wz, Thomam et Lucachium filios eiusdem wz, in figura nostri Judicy proposuerunt eo modo, quod dominus noster rex quandam possessionem Feyereghaz vocatam cum omnibus suis pertinencys in Comitatu de Bekes existentem in concambium hereditarie possessionis ipsorum Zobrywoy vocate in Comitatu Neugradyensi existentis ipsis contulisset et eandem per hominem domini regis, presente testimonio Capituli wacyensis, vicinorum et commetaneorum eiusdem vniuersorum legitimis conuocacionibus factis, iuxta veteres metas et antiquas eiusdem reambularet, et facta reambulacione nemine contradictore apparente, manibus suis, cum omnibus suis vtilitatibus et pertinencys vniuersis fecissent (így) applicari, prout ipsam possessionariam statucionem absque contradiccione aliquali factam fuisse demonstracione litterarum memorati Capituli vacyensis dicte possessionis reambulacionem et statucionem continencium ibidem in momento evidenter comprobarunt; quiquidem Ladislaus frater wz Thomas et Lucachius fily eiusdem wz in possessione Zenthonduryas vocata, intra metas eiusdem possessionis Feyerhyghaz adiacenti, potencialiter descendendo se collocassent in eadem et nunc occupatam detinerent in preiudicium ipsorum et iacturam, cuius detencionis racionem se vellent informari ab eisdem. Quo audito idem Ladizlaus frater wz, pro se personaliter pro predictis vero Thoma et Lucachio filys eiusdem wz cum procuratoriis litteris vestris exsurgendo, respondit ex aduerso, quod predicta possessio Zenthandreas vocata titulo Juris hereditary sibi et eisdem Thome ac Lucachio filys dicti wz pertineret, et metis vndique a predicta possessione Feyereghaz vocata diffinita foret et separata ab antiquo, sed quia ipsa possessio ab olym in eorum absencia reambulata et statuta extitisset, pro eo reambulacionem et statucionem eiusdem penitus ignorassent, tunc eosdem Marcellum et Stephanum in statucione eiusdem prohibere nequiuissent, vnde quia de eo vtrum dicta possessio Zenthandreas vocata litigiosa intra metas dicte possessionis Feyereghaz nominate sit, aut per se ab eadem metis et distinccionibus ab olym separata existat, nobis non aliqualis veritas constabat, amiciciam presentibus diligenter (így), quatenus mittatis vestrum testimonium fidedignum, quo presente Nicolaus filius Johannis de Keleche vel deseu filius pauli de Berchel, quorum vnum prefati Marcellus filius xpofori et Stephanus de Zechen, Item Lucachius filius Petri vel Johannes filius demetri, quorum vnum memorati Ladizlaus frater wz Thomas et Lucachius alys absentibus pro hominibus domini regis adducere assumpserunt, in octauis pasce domini nunc venturis presentibus partibus vel procuratoribus earum ad faciem dicte possessionis Feyereghaz vocate accedant et eandem vicinorum et commetaneorum eiusdem vniuersorum ac aliorum conprouincialium legitimis conuocacionibus factis, iuxta ostensionem eorundem vicinorum et commetaneorum per veteres et antiquas metas diligentem consideracionem habendo reambulent, et facta reambulacione, si prefatam possessionem Zenthandreas vocatam intra metas eiusdem possessionis Feyereghaz inuenerint adiacere, eandem statuant prememoratis Marcello filio xpori et Stephano de Zechen, non obstante contradiccione dictorom Ladizlai Thome et Lucachy, perpetuo possidendam. Si uero extra metas eiusdem possessionis Feyereghaz nominate ab antiquo fore inuerierint, extunc, eandem possessionem Scenthandreas per ueteres metas et antiquas eiusdem reambulando, sine diminucione et augmento, eisdem Ladizlao fratri wz Thome et Lucachio filys eiusdem wz, non obstante contradiccione dictorum Marcelli et Stephani, relinquant perpetuo possidere, saluo Jure alieno. Et post hec tocius premissi facti seriem cum cursibus metarum domino regi ad quindenas beati Georgy martiris nunc venturas fideliter rescribatis. Datum in wyssegrad tercio die termini prenotati, anno domini Mmo cccmo xxmo nono. Nos igitur peticionibus predicti Comitis Pauli Judicis Curie vestre obtemperantes, discretum Juuenem Nicolaum specialem clericum Chori nostri cum predicto Johanne filio demetri per predictos Ladizlaum fratrem Wz Thomam et Lucachium filios eiusdem wz adducto commisimus pro testimonio ad premissa exsequenda, qui quidem homo uester cum predicto nostro testimonio ad nos demum rediens nobis dixit, quod die prenotato siue octauis antedictis accessissent ad faciem dictarum possessionum Feyereghaz et Zenthandreas vocatarum, et inter ipsas possessiones predicti Ladizlai (így) Thomas et Lucachius, presentibus Marcello et xpoforo antedictis, ac specialiter Stephano filio Peturke, Ladizlao filio eiusdem, Geche et Mychaele de Inaka, Johanne filio Iuanka de Galou, Andrea Ladizlao et Johanne filys Mark de Syma, ac alys probis viris conuincialibus (így) earumdem, a Campo et parte meridionali incipiendo vsque ad fluuiun Crisy veras metas et antiquas quamplures continuas pro metis eiusdem possessionis Zenthandreas exhibuissent, quarum metarum vigore predicti nobiles et conprovinciales eiusdem possessionis predictam possessionem Zenthandreas vocatam nullo modo intra metas eiusdem possessionis Feyereghaz fore et fieri ymo adiacere inspexissent et vidissent, et proinde tociens nominatam possessionem Zenthandreas vocatam, presentibus Marcello et Stephano de Zechen in nullo ipsis metis videlicet metis predicte possessionis Zenthandreas contradictoribus existentibus, predictis Ladizlao fratri wz et filys eiusdem wz iam nominatis cum suis vtilitatibus et pertinencys eandem possessionem Zenthandreas statuissent perpetuo possidendam. Post modum antem facta statucione, predictus Nicolaus filius Johannis per ipsos Marcellum et Stephanum adducendus homo uester exhibitis coram homine Capituli wacyensis ecclesie vestre serenitatis litteris, ipsam statucionem usque ad eundem terminum, in quo partes coram predicto comite Paulo Judice Curie vestre debent comparere, ad presenciam specialem vestre celsitudinis, partibus coram vobis ipso die comparendi committendo, prohibuisset. Datum quarto die post octauas supradictas, anno domini Mmo cccmo xxxmo. In predictis autem duabus litteris affirmatorys, vna videlicet annotati domini Nicolai Konth palatini, septimo die congregacionis sue generalis vniuersitati nobilium de Zarand et de Bekes Comitatuum, feria secunda videlicet in octauis festi beatorum Petri et Pauli apostolorum, in anno domini Mmo cccmo lxmo per ipsum celebrate, altera vero prescripti domini Ladislai ducis pridem similiter huius regni palatini, octauo die congregacionis eiusdem in dictis Comitatibus de Zarand et de Bekes feria quinta proxima, post quindenas festi Pentecosthes prope villam Nadab celebrata (így) confectis, inter alia reperieramus euidenter, quod vicecomes Judices nobilium, Juratique assessores predictarum congregaciomm ipsorum dominorum palatinorum, per ipsos dominos palatinos ad fidem eorum deo debitam fidelitatemque domino nostro regi et sue sacre Corone conseruandam requisiti, annotatam possessionem Zenthandreas vocatam Nicolai Jacobi et Blasy filiorum Ladislai de vzuasary fore et existere hereditariam affirmassent. Quarum omnium premissarum litterarum per utrasque partes coram nobis exhibitarum reuisis et perlectis continencys, eisdemque partibus nulla plura Instrumenta preter preexhibita facto in premisso se habere et nec adtunc nec in futurum se exhibere posse referentibus, eis in premissis per nos Judicium et Justiciam postularant elargiri. Verum licet prefatus dominus noster Rex premissam possessionem Zenthandreas vocatam mediantibus presciptis suis litteris annotato Francisco filio Emerici Comano propter suas fidelitates et seruicia perpetuo contulerit, et eandem per suum et dicti Capituli agriensis homines eidem Francisco statui fecerit, tamen qui eandem possessionem Zenthandreas vocatam olym, videlicet in predicto anno domini M° cccmo xxxmo per annotatos regium et Capituli Orodyensis homines conuocatis vicinis et commetaneis eiusdem reambulaudo, Ladislai fratris wz et filiorum eiusdem wz predecessorum videlicet annotati Jacobi fily Ladislai existere inuenisse et eisdem Ladislao et filys wz perpetuo possidendam statuisse et commisisse, annotati eciam vicecomites et Judices nobilium Juratique assessores dictarum Congregacionum annotatorum dominorum Nicolai Konth et Ladislai ducis palatinorum, terminis et annis in prescriptis in dictis Comitatibus de Zarand et de Bekes celebratarum, ad fidem eorum deo debitam fidelitatemque domino nostro regi et sue sacre Corone regie conseruandam, annotatam possessionem Zenthandreas vocatam, predictorum Nicolai Jacobi et Blasy filiorum Ladislai hereditariam fore et existere affirmasse ex preassumptis litteris per ipsas partes modo premisso coram nobis exhibitis perspicue adinueniebatur, obhocque ipse dominus noster rex eandem possessionem Zenthandreas vocatam annotato Francisco Comano et dictis fratribus eiusdem de Jure minime dare et conferre valuisse nobis prelatis et Baronibus regnique proceribus vobiscum in adiudicacione ipsius cause consedentibus cernebatur, pro eo nos vnacum eisdem prelatis Baronibus et regni proceribus, ex scitu et voluntate eiusdem domini nostri regis, eandem possessionem Zenthandreas vocatam annotato Jacobo filio Ladislai in perpetuum adiudicantes et eidem statui debere decernentes, amiciciam prelibati Capituli waradyensis litteratorie pecieramus diligenter, quatenus ipsorum mitterent hominem pro testimonio fide dignum, quo presente homo noster infradeclarandus ad faciem memorate possessionis Zenthandreas vocate, vicinis et commetaneis eiusdem vniversis legitime conuocatis et presentibus accedendo, eandem cum quibusuis suis vtilitatibus et pertinencys vniuersis annotato Jacobo filio Ladislai et per eum suis heredibus heredumque suorum successoribus, eo Jure quo et ex premissis dinoscitur pertinere, statueret et committeret in perpetuum possidere tenere pariter et habere, contradiccione prefati Francisci Comani et aliorum quorumlibet non obstante. Et posthec ipsius possessionarie statucionis seriem, vt fieret expediens, ad quindenas octauarum festi beati Georgy martiris tunc affuturas nobis amicabiliter rescriberet Capitulum waradyense prenotatum. Denique ipsis quindenis octauarum festi beati Georgy martiris occurrentibus, prelibatus Jacobus filius Ladislai personaliter nostrum Judiciarium adiens conspectum, litteras annotati Capituli waradyensis super premissis rescripcionales nobis presentauit, declarantes inter cetera, quod ipsum Capitulum waradyense receptis premissis litteris nostris adiudicatorys, vnacum predicto Petro de Pachal homine nostro, ad hoc de Curia nostra specialiter deputato, Nicolaum sacerdotem Chori ecclesie ipsorum et rectorem altaris sancte crucis, hominem ipsorum, ad premissam statucionem faciendam duxisset pro testimonio destinandum. Qui demum ad ipsum Capitulum reuersi, eidem concorditer retulissent, quod ipsi sabbato proximo anta festum ascensionis domini proxime preteritum videlicet in festo beate Elene Regine ad faciem dicte possessionis Zenthandreas vocate vicinis et commetaneis suis vniuersis inibi legitime conuocatis et presentibus accedendo, statuissent eandem cum vniuersis suis vtilitatibus et pertinencys quibuslibet prescripto Jacobo filio Ladislai et suis heredibus in perpetuum possidere tenere pariter et habere, contradiccione quorumlibet non obstante. Quibus quidem litteris exhibitis, quia prefati noster et ipsius Capituli waradyensis homines termino in prefixo ad faciem prescripte possessionis Zenthandreas vocate, vicinis et commetaneis suis vniuersis legitime inibi conuocatis et presentibus accessisse, et eandem cum omnibus suis vtilitatibus et pertinencys vniuersis annotato Jacobo filio Ladislai et suis heredibus per prefatos nostrum et dicti Capituli homines contradiccione quorumlibet non obstante in perpetuum statuisse ex prescriptis litteris memorati Capituli waradyensis reperiebatur, pro eo nos vnacum prelatis et Baronibus regnique proceribus eandem possessionem Zenthandreas vocatam cum quibusuis suis vtilitatibus et pertinencys vniuersis eidem Jacobo filio Ladislai et per eum suis heredibus heredumque suorum successoribus, Jure quo sibi dinosscitur pertinere, reliquimus et commisimus in euum possidere tenere et habere. Saluo Jure alieno. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam presentes eidem Jacobo concessimus litteras nostras priuilegiales pendentis sigilli nostri autentici munimine roboratas. Datum in wyssegrad, vigesimo die quindenarum octauarum festi beati Georgy martiris predictarum. Anno domini Mmo cccmo septuagesimo octauo.
Nagy alakú hártyán, melyről kék-zöld selyem zsinóron függött pecsétje elveszett; eredetije Lapispatakon, a Keczer cs. ltárában. Közli: Nagy Gyula.